Miras hukuku, insanların ölümlerinden sonra malları üzerinde yapmak istedikleri ölüme bağlı tasarrufları veya ölümleri halinde ya da gaipliğine karar verilmesinden sonra veya ölüm karinesinin varlığı halinde terekenin yasal mirasçılar ve diğer mirasçılar (atanmış mirasçı vs.) arasında ne şekilde paylaştırılacağını, borçlarının nasıl ve hangi sırayla ödeneceğini inceleyen bir özel hukuk dalıdır.
Miras Hukuku Türk Medeni Kanunun üçüncü kitabında md 495 ve md682 arasında incelenmektedir.
Türk hukuk sisteminde mirastan pay alacak kişiler zümre sistemine göre belirlenmektedir. Bunlar;
- 1. zümre olan miras bırakanın alt soyu kişilerdir. Bunlar, miras bırakanın öz veya evlatlık çocukları ile torunlarıdır.
- 2. zümre miras bırakanın annesi, babası, kardeşleri ve yeğenleridir.
- 3. zümre ise mirasçının büyükbabası, büyükannesi, amcası, dayısı, halası ve teyzesi gibi akrabalarıdır. Mirasçının mirasından bu 3. zümreye kadar mirasçılar pay alabilir. Ancak bu zümreler arasında kanunu sıra vardır. Bir önceki zümreden hayatta olan biri varken sonraki zümredeki kişi hak iddiasında bulunamaz.
- Bunların (yasal mirasçılar) haricinde, kan bağı bulunmayan kişiler ise vasiyetname ile mirastan pay alabilirler. Bunun için mirasçının ölümünden önce vasiyetname hazırlaması veya miras sözleşmesi yapması gerekir.
- · Mirastan mal kaçırma (muris muvazaası) davası
- · Vasiyetname ve mirasçı tayini sözleşmesi düzenleme
- · Ölünceye kadar bakma sözleşmesi düzenleme
- · Terekeyle ilgili her türlü tespit, defter tanzimi ve taksim davaları
- · Mirasta tenkis davası
- · Mirasta mal paylaşımı ve saklı payın korunması davası
- · Muvazaalı (danışıklı) miras hukuku işlemlerine karşı iptal davaları
- · Mirasçıların miras talebine veya reddine (reddi miras) ilişkin her türlü dava
- · Vasiyetnamenin İptali Davaları
- · Vasiyetnamenin Açılması ve Uygulanması
- · Yasal ve Atanmış Mirasçılığa ve Terekeye İlişkin Davalar
- · Mirastan Çıkarma (Iskat) Davaları)